“Het verstand is er om het gevoel te begrijpen”

De Kimono-paintings van Hans van Hoek bij BorzoGallery tijdens de PAN Amsterdam 2018

Een beetje lusteloos liep ik over de PAN Amsterdam. Het was tekenend. De lust die je vergaat bij het “all you can eat” concept.  Alles is er en naar alles moet je kijken. Kunstbeurzen zijn niet voor de fijnproever, maar voor de allesvreter, zeker als het zo veelomvattend is als de PAN Amsterdam. Hedendaags naast zilver, ikonen naast meubilair, etsen van Rembrandt, foto’s van Erwin Olaf, ga maar door. Het is er allemaal. Inclusief de parade van dagjesmensen die zoveel mogelijk kunst willen consumeren. Kijken tot je er bij neervalt.

En ik was er met een missie, want voor assurantiekantoor ZJHT blog en vlog ik over kunst. Zij verzorgen veel verzekeringen voor galeries en musea en ik schrijf en vertel op hun website over mijn voorkeuren, mijn enthousiasme, en hoe je volgens mij naar kunst kan kijken. Dat doe ik met veel plezier, want over kunst praten en schrijven is altijd praten over schoonheid, over ideeën, over ambacht.

Maar op zo’n beurs word ik meestal een beetje droevig. Dat ligt niet aan de kwaliteit van wat je te zien krijgt, want dat is zeker bij de PAN gewoon in het algemeen heel goed. En voor ieder wat wils, dus. Maar ik mis de context van een tentoonstelling, het curatorschap.

Maar…. dan loop ik ineens tegen de stand van BorzoGallery aan. Eén kunstenaar, zes heel grote schilderijen. De Kimono-paintings van Hans van Hoek. En ik werd omvergeblazen! Wat een waanzinnige schilderijen.

Ik kende de naam Hans van Hoek niet. Dus ik nam de brochure mee die daar lag, ik googelde wat en ik las dat hij een grote naam was in de jaren tachtig. Drie schilderijen op de afscheidstentoonstelling van Edy de Wilde bij het Stedelijk (La Grande Parade, 1984). En eigenlijk altijd doorgegaan, lang in het buitenland gewoond, bij grote galeries en tentoonstellingen over de hele wereld geëxposeerd. Nu 71 jaar. Wat een vreemde en fantastische ontdekking ineens! Ik schaamde mij een beetje dat ik zijn werk niet kende.

Deze zes schilderijen dan. Onderdeel van een wat grotere serie Kimonoschilderijen (Rode Kimono uit 1975 hing in het Stedelijk in die afscheidstentoonstelling), zijn deze zes schilderijen tussen 2014 en 2018 geschilderd. Verschillend van kleur, omlijst met fraaie en bombastische houten lijsten die van Hoek zelf maakt en die onderdeel worden van het kunstwerk. Er zijn contouren van een kimono, die het centrum vormen van het schilderij, alsof hij opgehangen is, lichtelijk de grond rakend en daar als draperie hun plek vindt. Hier en daar nog een vaas, een zwaan, een tekst. Het is mysterieus, voelt als groter dan jezelf.

Het is groter dan mijzelf. Op het gele schilderij staat “be still and know Me”. Ik krijg spontaan tranen in mijn ogen, en echt, dat gebeurt me zelden bij een kunstwerk. Ik lees in de brochure dat hij de kimono ook gebruikt als metafoor voor de levenscyclus. Dat is het dus. De schilderijen fungeren als poorten, als een soort deur naar je eigen ziel. Dat klinkt nogal spiritueel, maar deze werken zijn op een ongelooflijk krachtige manier ook heel spiritueel. Op een Rothko-achtige manier.

Ik liep weg van de beurs, gisteren, weg van het overdadige, en was zo ongelooflijk blij dat ik deze schilderijen had gezien. Daarvoor doe je het dus, om ineens omvergeblazen te worden.  In een filmpje op zijn website zegt Hans van Hoek: “Ik heb altijd gehouden van de uitspraak van Matisse, Het verstand is er om het gevoel te begrijpen. Daar kan ik mij helemaal in vinden”. Het lijkt me een goede lijfspreuk.

Het lijkt net alsof ik een avontuur heb meegemaakt. Dankzij de schilderijen van Hans van Hoek bij BorzoGallery, op de PAN.

 

Meer informatie en foto’s van zijn werk :

https://www.borzo.com/nl/nieuws/nieuws/726-borzogallery-op-pan-2018

www.hansvanhoek.com

 

(afbeelding is afkomstig van de website van BorzoGallery)